وقتی استاد می خواهد از روی فهرست اسامی، فرد مورد نظر را برای کنفرانس یا سمینار انتخاب نماید اکثر بچه ها (بویژه آنهایی که طبق لیست جز نفرات اول محسوب می شوند)دل توی دلشان نیست ودلهره عجیبی آنها را فرا می گیرد، به نوعی دنبال فرار از این امر یا آماده کردن بهانه هستند.
چرا این حالات به وجود می آید؟ آیا از ترس است؟ آیا ازبی حالی و تنبلی است؟ و یا..
ببینید اینها نیز می توانند از دلایل این امر باشند !!! اما خوب می دانیم اصل ماجرا را باید در جای دیگری جستجو کرد!!!
تصور کنید قرار است در مقابل 20 الی 30 نفر بایستید و برایشان سخنرانی کنید!!! آنهم دوستانی که تا همین چند لحظه پیش همه چیز را با هم به سخره می گرفتید از زمین و زمان لطیفه می ساختید!!! باید قبول کنیم که میزان جدی بودنمان در مقابل شوخی ها یمان بسیارکم تر است!!!
- سر تا پایمان در معرض دید دوستانمان است ، پچ پچ هایشان کاملاً مشهود است حال در هر زمینه ای که باشد ما آنرا به خودمان می گیریم!!!
- نکند در ظاهر و پوششم ایرادی وجود داشته باشد ؟ نکند در حرفهایم گاف خاصی بدهم؟ مرا مسخره میکنند؟ و...
آری اولین اتفاقی که برایمان می افتد تمرکزمان را از دست می دهیم!!! نسبت به همه چیز و همه کس شکاک می شویم !!!
وقتی هم که یک قسمت کار از دستمان خارج می شود به صورت خودکار تا بیائیم آن را جمع و جورکنیم قسمت های بعدی و به تبع آن رشته کار از دستمان در می رود و احساس می کنیم دنیا روی سرمان در حال خراب شدن است!!! ضربان قلبمان تند تر می شود دمای بدن بالا میرود شروع می کنیم به عرق کردن و استرس حاکمه به ما امکان بازیابی را نمی دهد!!!
آبرویمان جلوی استاد و دوستا نمان رفته، حال باید چکار بکنیم؟
با دوستان بجنگیم!!!آنها را به خاطر این اتفاق شماتت کنیم؟ گناه را به گردن چه کسی بیندازیم؟ بهانه بیاوریم؟(مریض بودم، مشکل خانوادگی داشتم،کسی از فامیل را در قبر دراز کنیم؟ یا...)
تمام اینها نمی تواند پاسخ خوبی برای ما باشد!!! اینها همه مکانیسم های دفاعی است که ما به کار می بریم تا شخصیتمان پا بر جا بماند وخجالت زده در مقابل نا توانی خودمان نشویم!!!
واقعاً کسی مقصر نیست!!! مقصر اصلی خودمان هستیم که قبل از یاد گیری مطلب کنفرانس، مدیریت کلاس و مقابله با واقعیت ها را تمرین نکرده ایم!!!
پس حالا دیگر دلیل تراشی و فرار از واقعیت درست نیست چون اساتید باید هر روز بابت کارهای دانش آموزان ساعتها توجیه می شوند و... خوب است بدانیم آنها قبل از تدریس آموزشهای لازم جهت برخورد با این تنش ها را دیده اند و به نوعی در این زمینه ها با تجربه هستند!!!
حال سعی می کنم به شما خوانندگان عزیز و دوستان گرامی کمک کنم تا حد ممکن این مشکلات را از پیش رو برداشته و با موفقیت از عهده این مهم برآئید.
* ابتدا لازم است که بگویم 3 قسمتی که برای شما عزیزان به رشته تحریر درآورده ام مانند حلقه های زنجیر با هم در ارتباط هستند و برای یاد گیری هر مرحله به مراحل قبلی نیاز مبرمی می باشد فلذا قبل از خواندن این مطلب ضروری است دو قسمت قبلی را کاملا مطالعه و تمرین نمائید، تا با آمادگی کامل پا به این مرحله گذاشته و آنرا بیاموزید.
*تمرکزعامل جدایی ناپذیر این قسمت است ما باید در تمامی مراحل از این اصل غافل نشویم
در بیشتر موارد ایجاد غرور کاذب (من کنفرانس بدهم !!! عمراً !!! کنفرانس کار بچه های درس خونه، نه من...) و خجالت باعث عدم موفقیت در انجام کنفرانس می شود!!!
همچنین اجبار درقبول کردن کنفرانس در یک زمان معین و یک موضوع از پیش مشخص شده نیز از عوامل فرار یا اجتناب از این امر است.
همه افراد با هم یکسان نیستند!!! بعضی ها ذاتاً مدیر هستند،و یا با جنبه بالا و تمرکز خیلی خوب بار آمده اند.
*این نکته همیشه یادمان باشد وقتی در جایگاه مستمع نشسته ایم هیچگاه سعی نکنیم سریع احساسات خودمان را بروز دهیم و کلاس را ناخواسته بهم بزنیم تا برای زمانی کوتاه دیگران را بخندانیم این کار باعث بهم خوردن تمرکز سخنران می شود و این خاطره بد در ذهن او می ماند تا روزی که نوبت کنفرانس شما شود ،آنوقت است که او با علم از کار های شما سخت تر در فکر انتقام خواهد بود پس همیشه به فکر فردایمان باشیم.
برای کنفرانس دادن 2 عامل تعین کننده وجود دارد :
1ـ استاد 2ـ کنفرانس دهنده(دانش آموز)
ـ استاد:
نقش بسیار تعین کننده ای در شکل گیری کنفرانس یا سمینار دارد ، ایشان می بایست از ابتدا تا انتهای کار بسیار دقیق و مو شکافانه با موضوع برخورد کند.
وی می بایست در انتخاب موضوع برای کار ( کنفرانس یا سمینار ) نظر و سلیقه دانش آموزان را نیز مد نظر قرار داده و نزدیک به خواست آنها موضوعاتی را انتخاب نماید و ترجیحاً در صورت امکان می بایست اجازه دهد به صورت گروهی در این زمینه فعالیت شود،گروه هایی بین 2 تا 5 نفر (تعلق به جمع ،گروهی کار کردن باعث قبول مسئولیت و احساس وظیفه در قبال مسئولیت است که در زندگی آینده نیزکار گشاخواهد بود)، همچنین اجازه بدهید موضوعات را به صورت انتخابی جهت فعالیت انتخاب نمایند و با این کار علاقه به همراه همکاری مشترک با هم پیوند خواهد خورد واین اولین جرقه جهت حرکت بسوی بهتر کار کردن است. این همان علاقه است که در مباحث قبل مفصل در موردش صحبت شد حال می بایست حتماً راه درست کنفرانس یا سمینار دادن را به صورت تیتر وار به آنها آموزش بدهید تا همه در یک مسیر مشخص قراربگیرند،اما اجازه بدهیم خلاقیت خود را نیز در چار چوب ارائه شده به اجرا بگذارند و به نوعی زمینه خود نمایی استعدادها را باز بگذاریم تا میزان استرس کاهش پیدا کند (قوانین همیشه استرس زا هستند) .
استادان گرامی می بایست قبل از شروع، محیط کلاس را برای فرد مورد نظر مهیا نموده و تا حد امکان تلاش نمایند تا کنفرانس دهنده خاطره بدی برایش باقی نماند. این شرایط حتی برای دانش آموزانی که شاهد و مستمع کنفرانس هستند نیز وجود دارد و آنها نیز از مواجهه با این شرایط و قرار گرفتن در آن گریزان می شوند واین همان مدیریت استادان عزیز است.
اما در مرحله بعد از معلمین عزیز خواهش می شود میز یا تریبون خود را در اختیار کنفرانس دهنده قرار داده ودر سر جای وی قرار بگیرد این کار به نوبه خود چندین خاصیت مهم دارد که تعدادی از آنها به استاتید و ما بقی به دانش آموزان مربوط می شود(در این جا به مواردی که مربوط به استاتید می شود می پردازیم).
1ـ گرفتن احساس ترس یا همان استرس حضور استاد در جایگاهش
2ـ مدیریت قوی تر بر کلاس
3ـ ایجاد ارتباط صمیمی با کنفرانس دهنده
ـ (1) وقتی استاد جایگاهش را واگذار می کند و در جای کنفرانس دهنده می نشیند باعث ایجاد اعتماد به نفس در وجود کنفرانس دهنده می شود و تکیه بر آن جایگاه بسیاری از مشکلات را حل می کند(در قسمت مربوط به دانش آموزان ریز تر به این مسئله می پردازیم)
ـ (2) وقتی استاد در بین دانش آموزان قرار می گیرد بالطبع کنترل بیشتری بر آنها خواهد داشت همچنین این کار باعث خود داری دانش آموزان از بهم ریختن جوکلاس می شود صمیمیت حا صله از این کار بازدهی دیگری نیز در دراز مدت بهمراه خواهد داشت کنفرانس دهنده با وجود استاد در بین بچه ها احساس امنیت و کنترل بیشتری خواهد کرد.
استاد نیز با دقت بیشتری می تواند دانش آموزان خود را درک نماید ومانند یک دانش آموز از کنفرانس دهنده سوال کند.
ـ (3) استاد با این همکاری با کنفرانس دهنده و جایگاهی که به وی اعطا می کند صمیمیت و نهایت کمک خود را به او ابراز می کند این امر باعث عزت نفس و ارتقاء روحیه وی می شود.
همچنین بودن استاد در بین دانش آموزان باعث ایجاد یک حاشیه امنیت برای کنفرانس دهنده و حمایت از وی می باشد این امر باعث ایجاد ارتباط صمیمی بین دو نفر می شود.
ـ کنفرانس دهنده( دانش آموزان):
در این قسمت می بایست موارد متعددی را مورد بررسی قرار دهیم که در افراد مختلف یکسان نیست:
1- مواردی که باعث عدم پذیرش کنفرانس می شود
2- مواردی که باعث اشتیاق در قبول کنفرانس می شود
3- عوامل و مواردی که باید برای ارائه بهینه کنفرانس در تمام مراحل رعایت گردد
- (1)
الف: خجالت و ترس
این حالت ناشی از نداشتن تجربه و قرار نگرفتن در این شرایط می باشد به خاطر همین همیشه دوست داریم و آرزو می کنیم ما اولین نفر نباشیم تا حداقل تجربه دیگران را ببینیم، فکر قرار گرفتن در مقابل چشم دوستان، داشتن لهجه و یا لکنت زبان می تواند باعث بهم خوردن تمرکزمان شود، دیدن پچ پچ های دیگران و یا نیشخند های آنان کاملاً ما را بهم می ریزد!!!
ب:استرس
این حالت می تواند با عث بهم خوردن تعادل فکری و عدم توانایی در ارائه و حتی عدم پذیزش مسئولیت شود همراه شدن این امر با ترس، دمای بدن را بالا می برد، تپش قلب را افزایش می دهد، آدم به نفس نفس می افتد و رشته کار کاملا ًاز دستش خارج می شود. حالا به همه چیز می شود فکر کرد جز اصل مطلب و تنها راه موجود پناه بردن به مکانیسم های دفاعی است که مشکلی را درمان که نمی کند هیچ بر مشکلات نیز می افزاید.
ج: مختلط بودن کلاس(دختر و پسر)
جلوی چشم جنس مخالف قرار گرفتن، استرس ، احتمال خراب کردن و از بین رفتن تصویر ذهنی سا خته شده ما را بر باد می دهد حال تصور کن در این بین کسی باشد که برای ما...
د: نداشتن هدف خاص
همیشه به دنبال فرار و پیچاندن هستیم ، دنبال کسب نمره از راههای راحت تراز اینها می گردیم، گاهی جرات نداشتن هم به این موضوع اضافه می شود حال در بعضی موارد بهانه این است که نمره در نظر گرفته شده برای این کار بسیار اندک است وبه اندازه زمانی که از ما می گیرد ارزش ندارد.
- (2)
الف: کسب نمره جهت کمک به امتحان آخر ترم
ما از هر روشی به دنبال این هستیم که قبل از امتحان پایانی نمره کمکی برای خود دست و پا کنیم و از راههای راحت این نمرات را کسب نمائیم و چه وسیله ای بهتر از این،از طرفی این راه بهترین روش جهت استارت زدن برای درس خواندن است
ب: توانایی های گفتاری و اطلاعاتی خود را در مقابل جمع بروز دادن
ما همیشه دنبال راهی هستیم تا به دیگران بفهمانیم چقدر خوب صحبت می کنیم و اطلاعات بالایی داریم واین فرصت بهترین بهانه است تا خودمان را نشان دهیم البته به این آسانی ها هم نیست اما اگر کمی اراده کنیم همانی می شود که می خواهیم (البته مطالعه نیز در این راه بهترین کمک برای ماست)
ج: عضو گروه شدن جهت انجام کارهای تحقیقاتی و علمی
برای انجام یک کار گروهی تابع بعضی از شرایط شدن الزامی است که پذیرش این موارد خود ورود به گروه را نوید می دهد و باعث پذیرش ما در جمع می شود که در آینده نیز برای خوشایند خواهد بود.
-(3)
الف: قبل از کنفرانس(از زمان قبول تا روز ارائه )
1- سعی کنیم حتی المقدور موضوعی را بپذیریم که توانایی کسب اطلاعات در آن زمینه را داشته باشیم و همچنین بتوانیم موضوع مورد نظر را ارائه کنیم.
2- حال پس از قبول سعی کنیم اطلاعات جامعی را بدست بیاوریم.
تمرکز بر روی موضوع، خواندن ،تمرین و ارائه کنفرانس بصورت صوری از مراحل اولیه ای است که برای این کار تمرینات در نظر گرفته شده در قسمت های قبلی بسیار کارساز می باشد. در ابتدامی بایست پس از قبول کنفرانس با در نظر گرفتن زمان موجود برای ارائه مطلب، برنامه ریزی دقیقی انجام دهیم و بر اساس این برنامه زمانی تمرینات خود را آغاز نمائیم و گفتار و دانسته های خود را آماده و قویتر کنیم و با تمرین اشکالات احتمالی خود را مرتفع سا زیم.
3- کسب اطلاعات حاشیه ای مرتبط با موضوع
- همیشه در اینگونه موارد باید موضوعاتی مرتبط و نزدیک به موضوع اصلی و همچنین مثالها و داستانهایی کوتاه جهت تفهیم بهتر موضوع آماده کنیم ، زمانی که جو کلاس از دست ما خارج شدمی توانیم با سعه صدر و ارائه مسائل جذاب، جمع راآماده پیوستن به ادامه بحث کنیم. نباید در اینگونه موارد بهم بریزیم و حتما فکر کنیم همه چیز همانطور که حدس می زدیم اتفاق می افتد.
4- مدیریت در نحوه برنامه ریزی ارائه کنفرانس:
ما باید ما نند یک مدیر حرفه ای برنامه های در نظر گرفته شده را بر اساس شرایط و جو موجود مبتنی بر پذیرش کلاس ارائه دهیم و بدانیم از کجا باید شروع کنیم ودر کجا با چه محدوده زمانی مطلب را تمام کنیم.
ب: هنگام ارائه کنفرانس(از شروع تا انتهای کار)
1- مدیریت زمان: ما باید روی مدیریت زمان کار کرده باشیم و در زمان ارائه ساعت مچی مان را همیشه جلوی خودمان داشته باشیم و زمان را مدیریت کنیم.
2- مکان ارائه کنفرانس :باید با خواهش از استاد بخواهیم تا به ما اجازه بدهد در جایگاهش کنفرانس را ارائه کنیم .آنجا بهترین مکان برای این کار است، چون احساس قدرت در ما ایجاد می شود همچنین ما احساس می کنیم جای استاد هستیم و کلاس تحت کنترل ماست.
3- احساس پوشانندگی و حفاظت: در پشت تریبون استاد احساس پوشانندگی به ما دست می دهد ، دیگر نگران وضعیت ظاهری خودمان نیستیم و اینکه چگونه باید بایستیم این امر باعث حفاظت از بسیاری موارد ظاهری می شود که پنهان شدن نیمی از بدن که مشکل اصلی ما برای ایستادن جلوی چشم دیگران است حل می شود، شامل خوب ایستادن، صاف بودن و ...
وقتی جلوی دیگران قرار می گیریم اضطراب این کار باعث احساس گرما و گر گرفتگی(استرس) در ما می شود که می بایست با گرفتن میز یا تریبون استاد گرمای بدن را با سرمای میز جا بجا کنیم و تعادل را به بدن باز گردانیم این موضوع به این صورت است که دست زدن به میز یا تریبون سرد کلاس باعث انتقال انرژی های منفی به آن وتعادل نسبی ثمره این فعل و انفعال است.
3- نحوه ارائه کلامی مطلب: ما حتی باید برای نوع گفتار هم برنامه داشته باشیم، چگونه شروع کنیم ، چگونه مطلب را ادامه دهیم ، با چه طرز بیانی جو کلاس را تحت تاثیر قرار دهیم ، چگونه حرف بزنیم که کلاس خسته یا دلزده نشود یا دقت کنیم که کلاممان برای مخاطبان زننده نباشد یعنی بطور کامل مسیر صحبت و نوعش را از قبل معین کرده باشیم
4- مدیریت بر کار: قبل از شروع یا در همان لحظات ابتدایی کنفرانس می بایست سعی کنیم مکانهائی که موجهای منفی صادر می کنند را شناسایی کنیم و در همان ابتدا و قبل از شروع کاملاً کلاس را برانداز کنیم تا در مورد گوشه گوشه کلاس شناخت بدست آوریم و تصمیم خود را در مورد نحوه برخورد با کلاس یا اخطارهای احتمالی به بعضی را درنظر بگیریم
همیشه باید خودمان را برای شوخی های احتمالی آماده کنیم و میزان جنبه خود را تا حد امکان بالا ببریم تا زود بهم نریزیم وآمادگی کامل برای پاسخ گفتن به سوالات مخاطبان را داشته باشیم و در این کار صبور باشیم مهمتر اینکه قبل از هر کاری یکبار خودمان شنونده صحبتهای خودمان باشیم و سعی کنیم از خودمان اشکال بگیریم و سوال طرح کنیم تا به نوعی میزان تمرکزمان بالاتر برود.
با این موارد استارت برای ارائه آسان تر است!!! نه؟؟؟
باید در شروع صبر و تحمل داشته باشیم چون همیشه ابتدای کار بسیار سخت است!!!
تقسیم بندی زمان خیلی مهم است سعی کنید هر طور شده مطالبتان را در زمان مقرر به پایان برسانید می بایست تمرین کرده باشیم که رشته کار از دستمان خارج نشود و اگر شد نیز چگونه به کار باز گردیم و از موضوع اصلی دور نشویم جو کلاس را ما باید هدایت کنیم نه جو کلاس ما را ،ما باید به مخاطبان بفهمانیم که لیدر کیست!!!
همه چیز به جرات و جسارت شما بستگی دارد(اگر شما محیط را تحت کنترل و مدیریت خود درنیاورید محیط شما را تحت کنترل خود در می آورد به همین سادگی!!!
5- مدیریت بر خود
قبل از ارائه مطلب یک نفس کاملاً عمیق بکشید
یادمان باشد تُن صدا را باید بر اساس موقعیت کلاس تنظیم کنیم ( بالا و پائین بردن تن صدا) این کار باعث رفع حواس پرتی حاضران و زدودن خواب آلودگی احتمالی آنها می شود!!!
باید به موقع و صحیح از اعضا خود ، دست و چرخش سر و میمیک صورت که برای بروز احساسات است جهت برقراری ارتباط و رساندن بهترمطلب استفاده کنیم.
حال با رعایت موارد گفته شده می توان تا انتهای کنفرانس با قدرت و مدیریت بالا کار را به پایان رساند و از ارائه کار خود لذت برد!!!
دوستان من همه ما بالقوه مدیران خوبی هستیم مگر آنکه خودمان نخواهیم و قدر این استعداد خود را ندانیم!!!
همیشه به لحظه ای فکر کنید که تمام کلاس برای شما به خاطر ارائه بی نظیرتان دست می زنند!
- ۹۵/۰۲/۲۵